Doelstellingen van de serie Karakter en Beverburchten

Meer weten over de doelstellingen van deze serie? Klik dan hier:[toggle title=’Toon text’]

‘Stilte staat tegenover zelfzucht en gebed tegenover grootspraak.’ Dat is een heel korte samenvatting van wijze woorden die ik las bij Abraham Heschel, een joodse filosoof, en die alles te maken hebben met karaktervorming, het onderwerp van deze blogserie.

Karaktervorming gebeurt daar waar jij je laat veranderen aan het leven. Deze verandering ontstaat waar jij je verhoudt tot ‘het anders’ in jezelf, in de ander en het andere. Tot dat wat we snappen, kunnen we ons gemakkelijk verhouden. In het leven komen we echter voortdurend zaken tegen in onszelf, in de ander en in het andere die we helemaal niet goed snappen. De neiging die dan automatisch ontstaat, is om in afweer te stappen, een oordeel te vellen of onze ogen te sluiten. En juist wanneer we dat niet doen en ons verhouden tot ‘het anders’ waarmee we geconfronteerd worden, ontstaat karaktervorming.

De stilte schept ruimte voor de confrontatie met het andere. In de stilte stopt de gerichtheid op alleen onszelf. In de stilte komt de grootspraak tot zwijgen. In de stilte vallen het (ant)woord en het weten weg. Dan kunnen we op andere gedachten komen. De stilte schept ruimte voor karaktervorming.

Ik zoek zelf een aantal keren per jaar een week(end) de stilte om zo de grote woorden om en in mijzelf weer even kwijt te raken. Te komen bij niet-weten. Ook mijn eigen angst en onzekerheid onder ogen te zien, die meestal oorzaken zijn van grootspraak. En zo nieuwe gedachten op te kunnen laten komen. Deze manier van leven helpt mij om te oefenen, zodat ik mijn karakter in kleine stappen kan vormen. Een levensproces.

Een andere vorm om tot stilte én karaktervorming te komen, is bewust reflecteren. Bijvoorbeeld in de vorm van een dag- of logboek. Hoe reageerde ik in deze (werk)situatie? Zou dit anders kunnen? Hoe wil ik mij ontwikkelen? Wat staat mij daarbij in de weg? Wat is mijn kracht?

Nog een manier om je karakter te vormen, is door middel van een intervisiegroep. Een intervisiegroep kan je helpen om je eigen dilemma’s, ontwikkelpunten en vragen met anderen onder woorden te brengen en anderen de gelegenheid te geven je een spiegel voor te houden.

Een persoonlijk voorbeeld. Ik heb een eigen bedrijf. Dat betekent dat ik behalve concrete prestatiedoelen (bijvoorbeeld: ik wil dan en dan een workshop hebben ontwikkeld) ook oefen- en ontwikkeldoelen stel. Ik ben iemand met veel visie. Omdat ik behoorlijk introvert ben en eigenlijk ook best verlegen, breng ik die visie niet zo makkelijk voor de bühne. Mijn oefen- en ontwikkeldoel is dat ik mijn visie zo verwoord dat ik anderen ermee help om zich te ontwikkelen en zo mijzelf zichtbaar maak met mijn visie. Dit gaat over karaktervorming. Dan gaat het over mijn eigen dilemma’s onder ogen zien en daarmee dealen. Stilte, intervisie, supervisie en goede collegiale contacten helpen mij om met mijn dilemma’s te dealen.

Ik zie het leven als een speelveld waarop allerlei toestellen staan die ik mag ontdekken, verkennen, ermee oefenen en zo mijzelf ontwikkelen. Dat helpt me om niet teleurgesteld te raken over al die dingen waar ik niet tevreden over ben, die niet gelukt zijn en die ik niet gehaald heb. Ik mag oefenen. Ik mag spelen.

Karaktervorming kan alleen plaatsvinden wanneer we tot stilte en tot stilstand komen, sprakeloos en ant-woord-loos durven worden en zo andere gedachten toelaten. In de komende blogs beschrijf ik twintig eigenschappen of elementen die bijdragen aan karaktervorming. Deze eigenschappen of elementen keren terug in de parabels over de familie Bever die ook deel uitmaken van deze blogserie.

Ik hoop dat de blogs en parabels je helpen om tot stilstand te komen en zo in kleine stappen je eigen karakter te vormen![/toggle]

 

15a. Verlangen naar recht

Rechtvaardigheid is een beginsel uit de filosofie en ethiek op basis waarvan men stelt of handelingen juist en eerlijk zijn. Er zijn verschillende interpretaties over wat nou precies rechtvaardig is, oftewel wat eerlijk en juist is. Sommige van deze interpretaties staan ogenschijnlijk lijnrecht tegenover elkaar. (https://www.ensie.nl/redactie-ensie/rechtvaardigheid)

Het citaat hierboven maakt duidelijk dat rechtvaardigheid een begrip is dat veel interpretaties openlaat. Enkele vragen uit de praktijk. Is het rechtvaardig, oftewel juist en eerlijk, wanneer in een team de ene collega altijd alles voor elkaar krijgt en de andere niets? Is het juist en eerlijk dat de een altijd de leuke klussen doet en de ander altijd achter het net vist? Is het juist en eerlijk wanneer ik altijd denk: hoe krijg ik het beter? En het belang van de ander uit het oog verlies?

Er is geen vastomlijnd gegeven wat rechtvaardig, dus wat juist en eerlijk is, en daar gaat het bij karaktervorming ook niet om. Een aspect van karaktervorming is het verlangen naar recht. Volgens de filosoof Kierkegaard gaat het er niet om wat we werkelijk doen. Dat is vaak voor zoveel uitleg vatbaar. Het gaat om de intentie waarmee we iets doen, het verlangen dat eronder zit. En dan is iedere vorm van enkelvoudigheid en simpelheid verdwenen.

Hoe ingewikkeld verlangen naar recht is, is te lezen in onderstaand gedicht:

 

Wat is gerechtigheid?

Een gebroken man
Een ijskoude blik
Zijn ziel ging verloren
Geen gevoel of emotie,
In zijn vermoeide gezicht

Hij laat geen traan meer,
Hij lacht niet,
Nee helemaal niets.
Zijn plek nu, zijn thuis
Vond hij achter de tralies

Hij is waar hij hoort,
Maar vergis je niet
Hij heeft een jongen vermoord
Uit puur verdriet

Hij vindt het terecht,
Zijn verdiende loon.
Hij zei: “Hij is als de duivel zo slecht,
Hij reed dronken door rood,
Mijn vrouw en mijn dochter vonden beiden de dood.”

Wraak is nu het woord,
Uit woede geboren
Ontstaan als een reflex
Vanwege zijn pijn

Zijn vrijheid is de prijs
Maar zijn ziel,
was al verloren
Hij zette het recht
Kom, laat het zo zijn

(http://www.1001gedichten.nl/gedichten/83619/wat_is_gerechtigheid%3f )

 

Groeivraag

Hoe zie jij in dit gedicht ‘verlangen naar recht’? Wat vind je daarvan? Herken jij het ‘verlangen naar recht’ in je eigen leven? Neem de tijd om hierover na te denken en schrijf je gedachten op.

Bronnen voor de serie Karakter en Beverburchten

Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier:[toggle title=’Toon text’]

Bronnen voor deze serie

Covey, S.R. (2007), De zeven eigenschappen van effectief leiderschap, Amsterdam/Antwerpen: Business Contact.

Dam, A. van (2009), De kunst van het falen. Hoe je door effectief leren succesvol kunt presteren, Amsterdam: Ambo.

Derks, W. (2003), Een leefregel voor beginners, Tielt: Lannoo.

Grün, A. (2010), Benedictijnse regels voor een gelukkig leven, Baarn: Forte Uitgevers BV.

Halík, T. (2016), Geduld met God. Twijfel als brug tussen geloven en niet-geloven, Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum.

Ouaknin, M. (2001), De tien geboden, Amsterdam: Uitgeverij Boom.

Rossum, C. van (2014), Kwetsbaarheid is kracht. Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies, Rotterdam: Loopbaanparadox, in eigen beheer.

Rossum, C. van, ‘Angst is niet iets om bang voor te zijn’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 4, pp. 55-58.

Rossum, C. van, ‘Verbinding creëren door te luisteren’, in: CoachLink Magazine 2015, nr. 3, pp. 80-83.

Rossum, C. van, ‘Gezond en duurzaam werken – een leerproces voor werkgever en werknemer!’, in: CoachLink Magazine 2016, nr. 5, pp. 56-59.

Rossum, C. van, ‘Leidinggeven aan gezond en duurzaam werken’ in: CoachLink Magazine 2016, nr. 6, pp. 70-73.

Sinek, S. (2016), Begin bij het waarom. De gouden cirkel van ondernemen, Amsterdam: Uitgeverij Business Contact.

Whitworth, L., H. Kimsey-House & Ph. Sandahl (2007), Co-Actief Coachen. Nieuwe vaardigheden voor professioneel en persoonlijk coachen, Zaltbommel: Thema.[/toggle]

Over het blog

De missie van Loopbaanparadox is: “Kwetsbaarheid is kracht! Menselijk maatwerk in duurzaam, inspirerend en ambachtelijk loopbaan- en studiekeuzeadvies”. Het blog draagt in dit kader kennis, inspiratie en deskundigheid over en verschijnt wekelijks.

De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).

Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!

Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –19-6-2018