Wat kunnen we leren van leiders in de wereld? Hoe kunnen zij ons inspireren voor ons persoonlijk leiderschap? In deze blogserie staan we stil bij zeven leidersfiguren. De laatste leider die we belichten, is Barack Obama. Het gebeurt in organisaties maar al te vaak dat we ons laten leiden door ideeën over hoe de werkelijkheid idealiter zou moeten zijn. Leiderschap vraagt ook iets anders van ons. Durven we te groeien aan relaties? Hierover gaat blog 5.

Illusies in het opbouwwerk

In blog 4  schreef ik over illusies als beelden die als een zeepbel uit elkaar spatten. Juist in ideëel werk gebeurt dit veel. Dat heb ik in mijn leven ‘aan den lijve’ ervaren omdat ik mij regelmatig, hetzij professioneel, hetzij vrijwillig, heb beziggehouden met ideële doelen. Ook Obama weet ervan. Dat ontdekt hij als hij in zijn opbouwwerk samenwerkt met zijn collega Marty. Hij geeft iets van de idealen én hoe deze idealen nu juist niet ten uitvoer komen weer in onderstaand citaat:

‘Terwijl ik naar zijn plannen luisterde, besefte ik dat hij in de drie jaar dat hij hier zat geen bijzondere band had ontwikkeld met mensen of plekken, dat de menselijke warmte of banden die hij nodig had ergens anders vandaan kwamen: van zijn lieve vrouw, van zijn knappe jonge zoontje. In zijn werk werd hij alleen door het idee gedreven, het idee dat door een gesloten fabriek werd vertegenwoordigd, maar dat groter was dan de fabriek, groter dan Angela of Will [mensen met wie Obama werkte, CvR] of de eenzame priesters die bereid waren met hem te werken. Dat idee kon overal wortel schieten, voor Marty was het vooral een kwestie van de juiste combinatie van omstandigheden, de juiste mix van ingrediënten.’ (Obama, 2017, pp. 223, 224)

Obama, in tegenstelling tot zijn collega Marty, leerde dat relatie, goede plannen, goede structuren en het in durven zetten van jezelf, met veel geduld leiden naar resultaat. Hoewel Marty hem aannam, groeide hij Marty voorbij. Marty had idealen, Obama wist ze te vormen naar verandering van en in mensen.

Het verhaal van Don

Ik deel ook een verhaal uit de tijd dat ik in het daklozen- en verslavingscircuit werkte. Ik noem hem Don. De eerste keer dat ik Don zag, was hij bezopen, vies en hij stonk. De buitenkant was makkelijk op te knappen. Zo niet de binnenkant. Don was een kwetsbaar mens, die het gewoon niet redde. Dat deed hem op straat belanden en naar de drank grijpen om het leven nog een beetje aan te kunnen. Toch lukte het ons samen in een lang traject om dit leven om te buigen naar een afkicktraject. Het kostte hem en óók mij, bloed, zweet en tranen. En het lukte!! Van die momenten dat je in dit werk echt even kickt op wat je hebt bereikt…

Het is ongeveer een maand later. Don aan de telefoon vanuit de afkickkliniek aan de andere kant van het land. Straal bezopen en hij wilde graag mijn relatieadvies. Hij had daar een vriendin gekregen, ik hoorde haar op de achtergrond ook straal bezopen en ze hadden samen problemen. Dat was niet wat Don nodig had: een vriendin die hem van zijn zo dapper ingeslagen weg af haalde. Een week later was hij weer terug bij ons in de opvang. Niet afgekickt, zonder vriendin, met drank…

Voor Don en mij een ‘gebroken’ illusie. Toch voelde het als succes. We hadden dit wel bereikt! En we hadden het bereikt omdat we ons beide in de relatie, kwetsbaar hadden durven maken. En bij leren hoort ook niet lukken…

Leiderschap groeit aan de relatie

Daar waar we zoals Marty in (persoonlijk) leiderschap in ‘het idee’ en zo in ons hoofd blijven zitten, zijn we redelijk onaanraakbaar. Tegelijk is dat geloof ik niet de plek waar dingen veranderen. Dat is waar we ons blootstellen aan de relatie. En dat is o zo kwetsbaar. En sterker, daar gaan o zo veel mooie gedachten in lucht op. Toch vindt daar echt (persoonlijk) leiderschap plaats, in alle kwetsbaarheid en verbinding.

Ook benieuwd naar de andere blogs in de serie Leren van leiders? Klik dan op de namen van de leiders: Nelson Mandela, Martin Luther King, Albert Einstein, Steve Jobs, Ghandi en Winston Churchill.

Bronnen voor de serie Leren van Leiders

Meer weten over de bronnen voor deze serie? Klik dan hier: [toggle title=’Toon text’]

Bronnen voor deze serie

Citaten van Barack Obama. Geraadpleegd van https://citaten.net/zoeken/citaten_van-barack_obama.html?page=2.

De Standaard. (2017, 11 januari). LETTERLIJK. De afscheidsspeech van Barack Obama. Geraadpleegd van http://www.standaard.be/cnt/dmf20170111_02668065.

Duursma, L. (2017, 11 januari). Obama blijft in zijn afscheidsspeech energieker dan zijn voorgangers. Geraadpleegd van https://www.nrc.nl/nieuws/2017/01/11/obama-blijft-energieker-dan-zijn-voorgangers-6158671-a1540719.

Obama, B. (2017), Dromen van mijn vader. Het verhaal van mijn familie. Amsterdam/Antwerpen: Atlas Contact.

Reformatorisch Dagblad. (2009, 20 januari). Volledige tekst rede president Barack Obama. Geraadpleegd van https://www.rd.nl/vandaag/buitenland/volledige-tekst-rede-president-barack-obama-1.101612.

The New York Times. (2009, 4 juni). Obama’s Speech in Cairo. Geraadpleegd van https://www.nytimes.com/2009/06/04/us/politics/04obama.text.html.

Haffner, S. (2014), Winston Churchill. Amsterdam: Mets & Schilt Uitgevers.

Tweede Marokkaanse Crisis. In Wikipedia. Voor het laatst geraadpleegd op 21-8-2018, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweede_Marokkaanse_Crisis.

[/toggle]

De foto’s zijn van fotograaf Marcel Sjoers (www.marcelsjoers.nl). Ze zijn te bestellen via marcel@marcelsjoers.nl. Het blog is geschreven door Cora van Rossum (www.loopbaanparadox.nl) en staat onder redactie van Marleen Schoonderwoerd (http://www.linkedin.com/in/marleenschoonderwoerd).

Wanneer door dit blog persoonlijke dilemma’s boven komen, is het altijd mogelijk om hierover te mailen (cora@loopbaanparadox.nl). Gratis!

Cora van Rossum – www.loopbaanparadox.nl –28-09-2020